انتخاب برج خنک‌کننده مدار باز: مخروطی یا مکعبی؟
مجله 
مصرف آب در کولر های آبی و برج های خنک کننده
مصرف آب در کولر های آبی و برج های خنک کننده
در روزهای داغ تابستان، هیچ چیز مثل یک سیستم خنک‌کننده خوب، حال‌مان را جا نمی‌آورد. اما آیا تا به حال فکر کرده‌اید که همین خنک شدن چقدر آب مصرف می‌کند؟ به‌ویژه در کشوری مثل ایران که با مشکل کم‌آبی مواجه است. این مقاله به زبان ساده، مقایسه‌ای بین دو روش رایج خنک‌سازی یعنی «کولر آبی» و «برج خنک‌کننده» انجام می‌دهد و بررسی می‌کند که در شرایط فعلی ایران، کدام‌یک انتخاب بهتری است.
کولر آبی چیست و چقدر آب مصرف می‌کند؟
کولر آبی یکی از ساده‌ترین روش‌های خنک کردن خانه‌ها در ایران است. این سیستم با چرخاندن آب روی پوشال‌های داخل کولر و عبور هوا از آن، هوا را خنک می‌کند. شاید برق زیادی مصرف نکند، اما مشکل بزرگ آن «مصرف بالای آب» است.
طبق آمار رسمی:
هر کولر آبی معمولی در یک روز گرم تابستان، حدود ۲۰۰ تا ۴۰۰ لیتر آب مصرف می‌کند.
در استان‌هایی مثل یزد، گفته شده که ۲۰٪ از کل آب مصرفی در تابستان فقط صرف کولرهای آبی می‌شود.
اگر سایبان بالای کولر نصب نکنید یا شناورش خراب باشد، این عدد می‌تواند به ۷۰۰ لیتر در روز هم برسد.
با در نظر گرفتن میلیون‌ها کولر آبی که در کشور فعال‌اند، مصرف آب آن‌ها بسیار بالا و نگران‌کننده است.
برج خنک‌کننده چیست و مصرف آب آن چقدر است؟
برج‌های خنک‌کننده بیشتر در ساختمان‌های بزرگ، کارخانجات و مراکز تجاری استفاده می‌شوند. این سیستم‌ها با استفاده از جریان هوا، آب گرم‌شده توسط تجهیزات را خنک می‌کنند. البته آن‌ها هم آب مصرف می‌کنند، اما به نسبت کاری که انجام می‌دهند، مصرف‌شان قابل کنترل‌تر است.
مثلاً:
یک برج خنک‌کننده بزرگ ممکن است ۲۰۰۰ لیتر در ساعت آب مصرف کند.
اما همین مقدار، در حال خنک‌سازی چندین طبقه ساختمان یا دستگاه‌های بزرگ صنعتی است.
از طرفی، می‌توان با تنظیم دقیق فن‌ها، استفاده از سیستم‌های بازیافت آب و کنترل هوشمند، مصرف آن را تا حد زیادی کاهش داد.
چرا باید به مصرف آب توجه کنیم؟
ایران کشوری خشک است و بسیاری از شهرها با کمبود آب روبه‌رو هستند. طبق نقشه‌های جهانی، ایران جزو کشورهایی است که در آینده با «بحران شدید آب» مواجه خواهد بود. این یعنی هر قطره آب اهمیت دارد و ما باید در انتخاب وسایل خنک‌کننده هم به این موضوع توجه کنیم.
چگونه مصرف آب را کاهش دهیم؟
برای کولرهای آبی:
سایبان بالای کولر نصب کنید.
پوشال‌ها را به‌موقع تعویض کنید.
پمپ و شناور را تنظیم و سالم نگه دارید.
اگر منطقه شما خیلی گرم است، زمان استفاده از کولر را مدیریت کنید.
برای برج‌های خنک‌کننده:
از مدل‌های جدیدتر با طراحی بهینه استفاده کنید.
سیستم‌های بازیافت و فیلتر آب نصب کنید.
از کنترل‌کننده‌های هوشمند برای تنظیم دما استفاده کنید.
نتیجه‌گیری:
کفه ترازو به نفع برج خنک‌کننده
اگرچه کولرهای آبی برای خانه‌ها و مناطق خشک مزیت دارند، اما مصرف بالای آب آن‌ها در شرایط بحرانی فعلی کشورمان بسیار نگران‌کننده است. در مقابل، برج‌های خنک‌کننده با اینکه بیشتر برای ساختمان‌ها و صنایع استفاده می‌شوند، اما می‌توانند با مدیریت بهتر و فناوری‌های جدید، مصرف آب بسیار پایین‌تری داشته باشند.
در مجموع، در ایرانِ کم‌آب، استفاده از برج‌های خنک‌کننده (به‌ویژه نوع بهینه‌شده و هوشمند) گزینه‌ای مؤثرتر و منطقی‌تر است. انتخاب درست امروز، آینده بهتر فرداست.